Het ministerie van OCW heeft SLO de opdracht gegeven om samen met het onderwijsveld actuele en concrete kerndoelen te ontwikkelen. Deze kerndoelen gelden voor het primair onderwijs, de onderbouw van het voortgezet onderwijs en voor het (voortgezet) speciaal onderwijs. In de werkopdracht van het ministerie van OCW staan de doelstellingen, inhoudelijke uitgangspunten en kwaliteitscriteria beschreven. Actuele kerndoelen moeten aansluiten bij ontwikkelingen in de samenleving, de arbeidsmarkt en het onderwijs. Daarnaast dienen de nieuwe kerndoelen concreter te worden dan de huidige, zodat ze beter aangeven wat leerlingen moeten kennen, kunnen en ervaren.
Waarom is het belangrijk om de kerndoelen moderne vreemde talen te actualiseren?
De samenleving heeft zich sinds 2006, toen de huidige kerndoelen moderne vreemde talen zijn vastgesteld, ontwikkeld tot een geglobaliseerde maatschappij. Het is daarom belangrijk dat leerlingen moderne vreemde talen beheersen en leren over andere culturen. De huidige kerndoelen zijn vooral gericht op afzonderlijk vaardigheden en grammatica en bereiden leerlingen niet genoeg voor op deelname aan de geglobaliseerde maatschappij. Het is belangrijk dat er in de nieuwe kerndoelen meer nadruk komt te liggen op het communiceren in een vreemde taal en het omgaan met mensen uit verschillende culturen. Daarnaast is het van belang dat leerlingen leren hoe ze hun kennis over het Nederlands en hun al aanwezige kennis over andere vreemde talen in kunnen zetten om hun talenkennis te vergroten, zodat ze zich in de toekomst kunnen redden in nieuwe taalsituaties.
Naast Engels volgen leerlingen in de onderbouw van het vmbo een tweede en in de onderbouw van havo/vwo ook een derde moderne vreemde taal, zoals Frans of Duits. In de huidige situatie zijn er echter alleen kerndoelen voor Engels. De andere moderne vreemde talen hebben geen eigen kerndoelen. Om recht te doen aan de specifieke verschillen tussen talen, bijvoorbeeld wat betreft het ERK-niveau dat de leerlingen moeten behalen aan het einde van de onderbouw, zijn aparte sets kerndoelen nodig voor de overige moderne vreemde talen.
De huidige kerndoelen po en vo geven niet aan welk niveau de leerlingen aan het einde van de onderbouw moeten behalen. Het is de opdracht van het ministerie van OCW om een ERK-niveau te koppelen aan de kerndoelen en de eindtermen. Zo wordt het voor leraren en leerlingen zichtbaar waar ze naar toe werken in hun talenlessen en welke doelen ze bereiken.
Tot slot ontbreken in de huidige situatie doorlopende leerlijnen tussen het primair onderwijs en de onderbouw van het vo (alleen voor Engels) en tussen de onderbouw en de bovenbouw van het voortgezet onderwijs voor alle moderne vreemde talen. Door de kerndoelen van het primair onderwijs en de onderbouw van het voorgezet onderwijs en de eindtermen van de bovenbouw van het voortgezet onderwijs beter op elkaar aan te laten sluiten, kunnen docenten doorlopende leerlijnen creëren. De koppeling van ERK-niveaus aan de kerndoelen en eindtermen speelt hierbij een belangrijke rol.
Het kerndoelenteam staat dus voor een mooie uitdaging. Wil je meer lezen over de maatschappelijke en curriculaire uitdagingen voor het kerndoelenteam? Lees dan verder in de startnotitie.
Opdracht aan kerndoelenteam moderne vreemde talen
Een team van leraren en vakexperts po en vo, curriculumexperts en een procesregisseur is aan de slag met actuele kerndoelen voor moderne vreemde talen. Hiervoor heeft het team van SLO werkinstructies gekregen, gebaseerd op de werkopdracht. Voor moderne vreemde talen geldt dat het team conceptkerndoelen ontwikkelt die:
