Blog: Waarom het belangrijk is dat iedereen iets leert over programmeren

Redactie Geplaatst op 27 september 2023 Blog

Gedurende een jaar werken teams aan het actualiseren van de kerndoelen. Maar hoe gaat dat precies in zijn werk? Voor welke uitdagingen staan zij? In deze blogserie schrijven leden van de teams over wat zij meemaken tijdens dit bijzondere proces. Deze keer: Milena Spaan, vakexpert en lid van het kerndoelenteam digitale geletterdheid.

Milena Spaan


Waarom het belangrijk is dat iedereen iets leert over programmeren.

De emanciperende werking van programmeren als onderdeel van digitale geletterdheid.

Door Milena Spaan

Het is belangrijk om een stem te geven aan de leerling die als auteur en maker zelf inbreng heeft in de wereld. Als iemand die invloed kan uitoefenen en kritische vragen kan stellen richting overheid en grote techbedrijven. Op dit moment leidt de digitalisering juist tot grotere sociale ongelijkheid in de maatschappij, blijkt uit onderzoek van Hoogleraar Alexander van Deursen van de Universiteit Twente1. Kortom, er is werk aan de winkel.

We willen bij de ontwikkeling van de kerndoelen digitale geletterdheid verder gaan dan het opleiden tot een zelfredzame burger die zich digitaal staande houdt. We willen de emanciperende werking van een leerling verder trekken dan die van consument die technologie ondergaat. Als een van de onderdelen van digitale geletterdheid vinden we het belangrijk dat leerlingen een basis krijgen van programmeren, zodat ze zelf ervaren wat er onder 'de motorkap' gebeurt.

Dat begint met opbouwende kennis: “Wat is precies stemherkenning?” “Wat voor data gebruikt dit algoritme eigenlijk?”. Pas daarna kun je als leerling kritische vragen stellen: “Wat als het besturen van je lamp met je stem zoveel energie kost qua stemherkenning dat je daar je lamp 100 uur van kan laten branden?2”

Digitale geletterdheid vergroot de zelfredzaamheid van leerlingen

Momenteel is het per school in het po en vo erg verschillend of digitale geletterdheid een plaats heeft in het onderwijs. Met de ontwikkeling van de kerndoelen trekken we het aanbod voor scholen gelijk, zodat straks elk kind dezelfde basis heeft om mee te starten in de maatschappij2. Uiteraard blijft de invulling van het leergebied digitale geletterdheid aan de school zelf, zodat het past bij de visie van de school. Onderzoek3 wijst uit dat je als kind zo vroeg mogelijk in aanraking moet komen met technologie om hier later iets mee te willen en durven doen. Het implementeren van digitale geletterdheid binnen het onderwijs vergroot de zelfredzaamheid van kinderen en jongeren.

Om meer te weten over algoritmes en artificiële intelligentie is het goed om een basis te hebben van programmeren.

Door in de basis te snappen hoe de technologische wereld om je heen werkt, blijft die niet een ‘black box’. En dat is belangrijk waar je later ook gaat werken: in de zorg, als ambtenaar, in de transportsector, in de mechatronica, als leraar, als rechter.

Eigenaarschap voor leerlingen én docenten

Als je eigenaar wordt van wat je maakt, kun je daar ook je creativiteit in kwijt. Dat geldt voor leerlingen én leraren. Daarom is het ook belangrijk om te kijken naar het eigenaarschap van leraren. Voor leraren gaat waarschijnlijk ook een scholingsbehoefte spelen. Het is belangrijk dat hier tijd en ruimte voor komt.

Er zijn veel kansen op het gebied van programmeren in het onderwijs. Zeker als het direct aansluit bij de vakken zelf. Door het te verweven met de bestaande curricula en voorbeelden te geven die aansluiten bij de vakspecifieke inhoud. Denk bijvoorbeeld aan het gebruiken van bestaande datasets bij aardrijkskunde.

Digitale geletterdheid die aansluit bij de eigen vakinhoud zal docenten helpen om er ook echt mee aan de slag te gaan. Met als doel dat leerlingen zelfredzaam worden op het gebied van digitale geletterdheid.


Bronnen:

  1. https://www.utwente.nl/nieuws/2023/5/673501/hoe-digitalisering-leidt-tot-grotere-sociale-ongelijkheid
  2. https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2477186-kunstmatige-intelligentie-vreet-stroom-een-opdracht-hetzelfde-als-een-uur-een-lamp-aan
  3. https://www.vhto.nl/wp-content/uploads/2022/12/Whitepaper_Digitale-Inclusie_website.pdf Blz 17. Punt 1. van ‘Aanbevelingen gericht op het onderwijs’

Wil je meer lezen over de tussenproducten waar het team aan werkt? En hoe de samenwerking gaat met de advieskring? Lees dan hier het interview met Hanneke Oosting (procesregisseur), Iris van der Heijden (lid advieskring) en Maartje Couck (leraar vo en lid van het team).

wil je dit delen?

blijf op de hoogte

Altijd als eerste op de hoogte van de laatste ontwikkelingen? Meld je dan aan voor onze automatische updates. Je ontvangt dan een mail als wij een nieuwsbericht plaatsen.

Aanmelden updates

* zijn verplicht
Leergebieden