Kerndoelen worden vastgesteld voor het primair onderwijs op het niveau van eind groep 8 en voor het voortgezet onderwijs op het niveau van einde onderbouw. Er is een verbijzondering van reguliere kerndoelen voor het speciaal onderwijs (so). Kerndoelen zijn vastgelegd in wet- en regelgeving (AMvB). Kerndoelen zijn de formele opdracht van de overheid aan de school en zijn bedoeld als instrument voor curriculum- en onderwijsontwikkeling. De geactualiseerde kerndoelen beschrijven voor po, onderbouw vo en (v)so waar leerlingen mee in aanraking moeten komen, welke inspanning er van hen wordt verwacht met het oog op kennis en ervaringen en wat ze uiteindelijk moeten beheersen. Kerndoelen beschrijven geen leerstof per schooljaar. Ook schrijven ze geen vorm van pedagogiek, didactiek of onderwijstijd voor.

De huidige kerndoelen komen uit 2006 en zijn daardoor niet meer actueel. Ook zijn de huidige kerndoelen ruim en vaag geformuleerd. Dit geeft onduidelijkheid bij leraren over wat moet en mag, kan ten koste gaan van de aandacht voor basisvaardigheden en kan leiden tot hoge werkdruk en overladenheid. Daarnaast sluiten de kerndoelen, de examenprogramma’s en het Referentiekader Taal en Rekenen onvoldoende op elkaar aan. Dit leidt tot onduidelijkheid over wat er aangeleerd moet worden en wat niet, waardoor de basisvaardigheden van leerlingen verder onder druk komen te staan. Leerlingen lopen tegen drempels aan bij overgangen in het onderwijs. Tot slot is er in Nederland al lange tijd behoefte aan het verduidelijken van de inhouden van burgerschap en digitale geletterdheid. Daarom heeft het ministerie van OCW SLO de opdracht gegeven de kerndoelen te actualiseren.

SLO heeft in september 2023 de conceptkerndoelen Nederlands en rekenen en wiskunde opgeleverd. Begin maart 2024 leverde SLO de conceptkerndoelen burgerschap en digitale geletterdheid op. De conceptkerndoelen voor de overige leergebieden volgen na de zomer van 2024.

In 2022 is SLO gestart met de actualisatie van de kerndoelen voor Nederlands, rekenen en wiskunde, burgerschap en digitale geletterdheid te ontwikkelen. In 2023 gaf de minister van primair en voortgezet onderwijs SLO de opdracht om ook de kerndoelen van de leergebieden moderne vreemde talen, mens en maatschappij, mens en natuur, kunst en cultuur en bewegen en sport te actualiseren. Deze teams zijn na de zomer van 2023 gestart.

In 2022 startte SLO met de actualisatie van de kerndoelen voor Nederlands, rekenen en wiskunde, burgerschap en digitale geletterdheid te ontwikkelen. Begin 2023 maakte de minister van primair en voortgezet onderwijs de tussenbalans op met betrekking tot de voortgang van de conceptkerndoelen Nederlands, rekenen en wiskunde, burgerschap en digitale geletterdheid. De minister heeft SLO de opdracht gegeven om de kerndoelen van de leergebieden moderne vreemde talen, mens en maatschappij, mens en natuur, kunst en cultuur en bewegen en sport te actualiseren. Deze teams zijn na de zomer van 2023 gestart.

Er is veel aandacht voor het versterken van basisvaardigheden van leerlingen. Als leerlingen de basisvaardigheden onvoldoende beheersen, worden ze geconfronteerd met problemen in het (vervolg)onderwijs en het functioneren in de maatschappij. Basisvaardigheden moeten ook structureel goed omschreven staan in het curriculum. Daarom werden eerst de kerndoelen geactualiseerd van leergebieden die een duidelijke relatie hebben met de basisvaardigheden. Het gaat om de bestaande leergebieden Nederlands en rekenen en wiskunde en de leergebieden burgerschap en digitale geletterdheid, waar op dit moment nog geen samenhangende sets kerndoelen voor zijn. Deze leergebieden zijn weliswaar breder dan alleen de basisvaardigheden, maar omvatten de basisvaardigheden wel volledig.

De huidige kerndoelen beschrijven waar leerlingen mee in aanraking moeten komen, welke inspanning er van hen wordt verwacht met het oog op kennis en ervaringen en wat ze uiteindelijk moeten beheersen. Deze kerndoelen zijn nu ook al geordend in negen leergebieden. Scholen beslissen uiteindelijk op basis van hun visie zelf hoe ze de kerndoelen onderwijzen en binnen welke leergebieden of vakken dat gebeurt.

De actualisatie van de kerndoelen start met een fase van ontwikkelen van 12 maanden. Hierin worden nieuwe kerndoelen ontwikkeld voor de leergebieden. Daarna komt de actualisatie in een fase van beproeven. Vervolgens worden de kerndoelen wettelijk vastgesteld door de minister.

Ieder leergebied heeft een eigen kerndoelenteam. Elk team bestaat uit leraren po, leraren onderbouw vo, vakexperts, curriculumexperts en een onafhankelijke procesregisseur. In een jaar tijd werken zij stap voor stap toe naar nieuwe conceptkerndoelen.

Ieder team werkt daarbij samen met een advieskring, bestaande uit vertegenwoordigers van vakverenigingen, opleidingen en relevante maatschappelijke organisaties. De advieskring geeft gedurende dit traject feedback op de conceptkerndoelen.

Daarnaast geeft een klankbordgroep specifieke onderwijsbehoeften het team advies over de haalbaarheid en herkenbaarheid van de kerndoelen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Met de adviezen van de advieskring en de klankbordgroep scherpt het team de conceptkerndoelen verder aan. Op die manier ontwikkelen we conceptkerndoelen die breed gedragen worden door het onderwijsveld. De conceptkerndoelen worden definitief vastgesteld en vastgelegd in wetgeving, nadat deze in de onderwijspraktijk zijn beproefd op bruikbaarheid.

In de werkopdracht 2022 (PDF 200 kb) en de werkopdracht 2023 (PDF 3 mb) van het ministerie van OCW is vastgelegd waaraan de geactualiseerde kerndoelen moeten voldoen. Er zijn criteria opgesteld voor zowel de inhoud als voor het proces van totstandkoming van de kerndoelen. SLO monitort op deze criteria waardoor er gedurende het traject inzicht wordt verkregen of aan die criteria wordt voldaan. Om de monitoring van de actualisatie van de kerndoelen goed te borgen, heeft SLO een monitoringsteam ingericht. Het programmateam Actualisatie Kerndoelen en Examenprogramma’s kan op basis van de monitoringsresultaten waar nodig bijsturen of extra acties ondernemen.

Als er vacatures zijn voor de kerndoelenteams, dan vind je die op de wervingswebsite van onafhankelijk wervingsbureau B&T: vacatures kerndoelenteams.

Vakverenigingen hebben een actieve rol bij de actualisatie van de kerndoelen. Bij de werving en selectie van leden van de teams en als onderdeel van de advieskring van elk leergebied bij de toetsing van concept-tussenproducten. Omdat er een groot beroep wordt gedaan op de inzet van vakverenigingen stelt het ministerie van OCW een subsidie beschikbaar om dit te kunnen organiseren.

Ieder team heeft een advieskring, die bestaat uit een vertegenwoordiging van de onderwijspraktijk. De advieskring geeft het team feedback en reflecteert op de conceptkerndoelen. Het team kan de advieskring ook inzetten als zij extra expertise nodig hebben voor de ontwikkeling van de kerndoelen. Zo zorgen we ervoor dat er uiteindelijk conceptkerndoelen worden opgeleverd die gedragen worden door het onderwijsveld. Daarnaast kan het team gebruikmaken van de expertise van (vak)deskundigen.

De werkopdracht geeft aan dat geactualiseerde kerndoelen aan moeten sluiten bij actuele ontwikkeling in samenleving en onderwijs. Daarnaast dienen kerndoelen concreter te worden, zodat ze beter aangeven wat leerlingen moeten kennen en kunnen. Zowel toetsen in de klas als landelijke toetsen, zoals de centrale eindtoets en LVS-toetsen zullen waar nodig geactualiseerd worden. SLO betrekt daarom leermiddelenmakers en toetsmakers vanaf het begin bij de actualisatie.